Η αναγεννησιακή αρχιτεκτονική κυριάρχησε στην Ευρώπη από τις αρχές του 15ου αιώνα έως τις αρχές του 16ου αιώνα.
Οι ιστορικοί χαρακτηρίζουν την αναγεννησιακή αρχιτεκτονική ως ένα αναγεννητικό στυλ που χρησιμοποιούσε κλασικές μορφές δημοφιλείς στην ελληνική και ρωμαϊκή αρχιτεκτονική. Το στυλ χρησιμοποίησε επίσης νέα υλικά και μεθόδους κατασκευής, επιτρέποντας την εμφάνιση νέων μορφών κτιρίου.
Οι πρώτες καλλιτεχνικές προσπάθειες που οι ιστορικοί θεωρούν την αναγεννησιακή τέχνη έγιναν στα τέλη του 14ου αιώνα. Ωστόσο, οι στάσιμες οικονομικές συνθήκες της εποχής σήμαιναν ότι δεν υπήρχαν αναγεννησιακά κτίρια τόσο νωρίς. Αντίθετα, οι ιστορικοί της αρχιτεκτονικής χρονολογούν τα πρώτα αναγεννησιακά κτιριακά έργα μετά το 1400.
Περίοδοι της Αναγεννησιακής Αρχιτεκτονικής
Οι ιστορικοί χωρίζουν την Αναγέννηση σε τρεις κύριες φάσεις: την Πρώιμη Αναγέννηση, την Υψηλή Αναγέννηση και την Ύστερη Αναγέννηση. Οι χρονικές περίοδοι είναι εκεί για αναφορά, αλλά ήταν πιο ρευστοποιημένες και αλληλεπικαλυπτόμενες από ό,τι υποδηλώνει το ξεχωριστό χρονοδιάγραμμα.
Πρώιμη Αναγέννηση (Quattrocento) περίπου το 1400
Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, οι αρχιτέκτονες άρχισαν να εξερευνούν φόρμες και να πειραματίζονται με οικοδομικούς κανόνες. Οι μελέτες στην κλασική εποχή προκάλεσαν ενδιαφέρον για τη συμμετρία, την ισορροπία και την αναλογία. Οι αρχιτέκτονες άρχισαν να παραγγέλνουν χώρο σύμφωνα με την αναλογική λογική και να χρησιμοποιούν τη γεωμετρία για να δημιουργήσουν μια ευχάριστη αισθητική.
Ένας από τους πιο εξέχοντες αρχιτέκτονες αυτής της περιόδου ήταν ο Filippo Brunelleschi. Ο Brunelleschi ήταν επίσης μηχανικός, σχεδιαστής και επόπτης κατασκευής.
Το μεγαλύτερο αρχιτεκτονικό έργο του Brunelleschi ήταν ο σχεδιασμός του τρούλου για τον καθεδρικό ναό της Φλωρεντίας, το πρώτο κτίριο της Αναγέννησης. Το σχέδιο του θόλου του χρησιμοποιεί στοιχεία γοτθικής αρχιτεκτονικής, όπως οξυκόρυφα τόξα, αλλά χρησιμοποίησε επίσης τεχνικές που χρησιμοποίησαν οι Ρωμαίοι αρχιτέκτονες για τον τρούλο του Πάνθεον.
Υψηλή Αναγέννηση περίπου το 1500
Ήταν κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου που το στυλ της Αναγέννησης ανέπτυξε μια πιο συνεκτική μορφή και μια ευρύτερη εφαρμογή. Οι ειδικοί χαρακτηρίζουν το στυλ της Υψηλής Αναγέννησης ως ένα που δίνει μεγαλύτερη έμφαση στη συμμετρία και την ισορροπία.
Κατά τη διάρκεια της Υψηλής Αναγέννησης, υπήρχε μια πιο σίγουρη χρήση περίτεχνων διακοσμήσεων. Το στυλ επικεντρώθηκε γύρω από τη Ρώμη και τελείωσε με την λεηλασία της Ρώμης το 1527 από τον Κάρολο Ε', τον αυτοκράτορα της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Αυτή η κατάληψη της Ρώμης φούντωσε τον ανταγωνισμό μεταξύ Καθολικών και Προτεσταντών και δημιούργησε κυματισμούς σε όλη την Ευρώπη.
Ένας από τους πιο διάσημους αρχιτέκτονες αυτής της περιόδου είναι ο Donato Bramante. Ο Μπραμάντε ήταν Ιταλός ζωγράφος και αρχιτέκτονας. Το σχέδιό του για την ανοικοδόμηση της Βασιλικής του Αγίου Πέτρου στη Ρώμη αποτέλεσε τη βάση για τη δημιουργία της, αν και άλλοι αρχιτέκτονες την τροποποίησαν μετά τον θάνατό του το 1514.
Ύστερη Αναγέννηση (Μανερισμός) περίπου το 1520
Η Ύστερη Αναγέννηση είδε την πιο ελεύθερη αρχιτεκτονική έκφραση με ιδέες όπως η αρμονία και η διακόσμηση.
Καλλιτέχνες και αρχιτέκτονες της προηγούμενης Αναγέννησης είχαν εξερευνήσει τις έννοιες της συμμετρίας και της ευχάριστης αναλογίας, έτσι άρχισαν να πειραματίζονται με νέες μορφές. Αυτοί οι τεχνίτες ήθελαν να ξεπεράσουν τα όρια της τέχνης τους και να προσελκύσουν θαμώνες. Κατά τη διάρκεια αυτού του στυλ, οι αρχιτέκτονες χρησιμοποίησαν νέες έννοιες όπως η ασυμμετρία και η υπερβολή.
Ένας από τους πιο διάσημους αρχιτέκτονες της Αναγέννησης αυτής της περιόδου ήταν ο Μιχαήλ Άγγελος. Ο Μιχαήλ Άγγελος ήταν ζωγράφος, γλύπτης και αρχιτέκτονας. Μερικά από τα μεγαλύτερα σχέδιά του περιλαμβάνουν τροποποιήσεις στη Βασιλική του Αγίου Πέτρου, την οποία ξαναδούλεψε σύμφωνα με το σχέδιο του Bramante, τη Λαυρεντιανή Βιβλιοθήκη, το παρεκκλήσι των Μεδίκων και την Piazza del Campidoglio, μεταξύ άλλων.
Οι ειδικοί χαρακτηρίζουν την αρχιτεκτονική του Μιχαήλ Αγγέλου ως δυναμική και εκφραστική, ενδεικτική του μανιερισμού στα τέλη της Αναγέννησης.
Διάδοση της Αναγεννησιακής Αρχιτεκτονικής
Η Αναγέννηση ξεκίνησε στη Φλωρεντία της Ιταλίας. Αυτή η πόλη-κράτος είχε τεράστια δύναμη για να εξαπλώσει την πολιτιστική, πολιτική και καλλιτεχνική της επιρροή στην υπόλοιπη Ευρώπη. Μερικοί λόγοι για τη διάδοση των ιδεών ήταν η άνοδος του εμπορίου σε όλη την Ευρώπη και η αύξηση του έντυπου υλικού με χαραγμένες εικονογραφήσεις. Αυτά επέτρεψαν τη γρήγορη διάδοση των ιδεών σε καλλιτέχνες, ηγέτες και φιλοσόφους σε άλλες χώρες.
Χώρες όπως η Γαλλία, η Αγγλία και η Ισπανία ήταν πρόθυμες να υιοθετήσουν τις ιδέες της Αναγέννησης για να δείξουν την πολιτιστική τους σημασία και θέση. Οι ηγέτες σε όλη την Ευρώπη αναζήτησαν Ιταλούς αρχιτέκτονες όπως ο Sebastino Serlio για να δημιουργήσουν έργα αναγεννησιακής αρχιτεκτονικής στις χώρες τους.
Υπήρχαν επίσης εγχώριοι αρχιτέκτονες, όπως ο Άγγλος Inigo Jones, που σπούδασε αρχιτεκτονική στην Ιταλία και έφερε την Αναγέννηση στην αρχιτεκτονική πίσω στην πατρίδα.
Χαρακτηριστικά της Αναγεννησιακής Αρχιτεκτονικής
Η αρχιτεκτονική της Αναγέννησης έχει ξεχωριστά χαρακτηριστικά που την καθιστούν αναγνωρίσιμο στυλ.
Κλασικές μορφές
Η αρχιτεκτονική στην Ιταλική Αναγέννηση και πέραν αυτής χρησιμοποίησε κλασικές μορφές και μοτίβα, συμπεριλαμβανομένων καμάρων, θόλων και κιόνων. Οι αρχιτέκτονες στην Πρώιμη και Υψηλή Αναγέννηση ήταν πιο αυστηροί στην ερμηνεία τους. Αρχιτέκτονες της ύστερης Αναγέννησης όπως ο Μιχαήλ Άγγελος χρησιμοποίησαν αυτά τα μοτίβα με πιο ρευστό και δυναμικό τρόπο.
Συμμετρία και Ισορροπία
Οι αρχιτέκτονες της Αναγέννησης δημιούργησαν κτίρια που ενσωματώνουν τη συμμετρία και την ισορροπία. Χρησιμοποίησαν τη γεωμετρία για να τακτοποιήσουν λεπτομέρειες όπως κολώνες για να χωρίσουν το χώρο σε αισθητικά ευχάριστες μορφές με συμμετρικές προσόψεις.
Καινοτόμα Υλικά και Τεχνολογία
Οι τεχνίτες της Αναγέννησης χρησιμοποίησαν αρκετές νέες τεχνικές και υλικά για να δημιουργήσουν νέα κτίρια. Χρησιμοποίησαν τις τελευταίες ιδέες της γραμμικής προοπτικής για να δημιουργήσουν την ψευδαίσθηση του βάθους. Οι οικοδόμοι χρησιμοποίησαν τούβλα και πέτρα για μεγαλύτερα κτίρια με πιο σύνθετες κατασκευές.
Λειτουργικό και Αισθητικό
Φιλόσοφοι και αρχιτέκτονες άρχισαν να εξετάζουν τα κτίρια με μια πιο ανθρωποκεντρική προσέγγιση κατά τη διάρκεια της Αναγέννησης. Οι αρχιτέκτονες σχεδίασαν κτίρια ώστε να είναι χρήσιμα για τον άνθρωπο, ευχάριστα στο μάτι και πολύτιμα στην πολιτιστική ανάπτυξη.
Χαρακτηριστικά Κτιρίου
Τα κτίρια της Αναγέννησης είχαν πολλά κοινά χαρακτηριστικά. Αυτά περιλαμβάνουν θόλους (εσωτερικούς και εξωτερικούς), επίπεδες και κουφωτές οροφές, διακοσμητικά παράθυρα, ρωμαϊκές και ελληνικές στήλες, καμάρες και τοίχους από τούβλα καλυμμένους με διακοσμητικές πέτρες.
Διακοσμητικές λεπτομέρειες
Οι τεχνίτες και οι τεχνίτες κάλυψαν την αρχιτεκτονική στην Αναγέννηση με περίπλοκες διακοσμήσεις, συμπεριλαμβανομένων σκαλιστών ζωφόρων και γλυπτών. Οι θαμώνες ανέθεσαν σε καλλιτέχνες όπως ο Μιχαήλ Άγγελος και ο Ραφαήλ να καλύψουν το εσωτερικό των κτιρίων με περίτεχνες τοιχογραφίες και άλλους πίνακες.
Επιπτώσεις της Αναγεννησιακής Αρχιτεκτονικής
Η αρχιτεκτονική της Αναγέννησης είχε σημαντική επίδραση στα μεταγενέστερα αρχιτεκτονικά στυλ. Για παράδειγμα, η ιταλική αρχιτεκτονική της Αναγέννησης επηρέασε την περίοδο του μπαρόκ. Το μπαρόκ στυλ μοιράστηκε πολλά από τα ίδια χαρακτηριστικά με το στυλ της Ύστερης Αναγέννησης, συμπεριλαμβανομένης της περίτεχνης διακόσμησης και της μεγάλης κλίμακας των κτιρίων.
Τα κλασικά θέματα της αναγεννησιακής αρχιτεκτονικής είδαν μια αναβίωση στη νεοκλασική αρχιτεκτονική, ένα άλλο στυλ που αναβίωσε στοιχεία της Ελλάδας και της Ρώμης.
Η αρχιτεκτονική της Αναγέννησης άλλαξε επίσης τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι έβλεπαν και αλληλεπιδρούσαν με το περιβάλλον τους. Οι αρχιτέκτονες της Αναγέννησης προσπάθησαν να δημιουργήσουν κτίρια που να ήταν αισθητικά και χρήσιμα. Αυτή η αλλαγή στη χρήση της αισθητικής είναι ένα από τα πιο διαρκή αποτελέσματα στις αρχιτεκτονικές αναζητήσεις.
Αξιοσημείωτα κτήρια της Αναγέννησης
Κτίρια της Αναγέννησης υπάρχουν σε όλη την Ευρώπη. Η χώρα με τα πιο αξιοσημείωτα παραδείγματα αναγεννησιακής αρχιτεκτονικής είναι η γενέτειρα, η Ιταλία.
Καθεδρικός ναός της Φλωρεντίας (Santa Maria del Fiore) – Πρώιμη Αναγέννηση
Το δημοτικό συμβούλιο της Φλωρεντίας άρχισε να χτίζει τον καθεδρικό ναό της Φλωρεντίας με βάση ένα σχέδιο του Arnolfo di Cambio το 1296.
Ο Cambio δημιούργησε το αρχικό σχέδιο σε γοτθικό στυλ. Ο Brunelleschi ολοκλήρωσε τον τρούλο το 1436. Στοιχεία που δηλώνουν τον Καθεδρικό Ναό της Φλωρεντίας ως αναγεννησιακό κτήριο περιλαμβάνουν γραμμική προοπτική, καινοτόμες τεχνικές κατασκευής (ιδιαίτερα, τον θόλο) και μαθηματικές αναλογίες για τη δημιουργία συμμετρίας και ισορροπίας.
Palazzo Farnese – Υψηλή Αναγέννηση
Στο κτίριο του Palazzo Farnese συμμετείχαν μερικοί από τους πιο αξιόλογους αρχιτέκτονες της Αναγέννησης, συμπεριλαμβανομένων των Michelangelo, Jacopo Barozzi da Vignola και Giacomo Della Porta.
Ο Antonio da Sangallo ο νεότερος σχεδίασε αυτό το Palazzo για την οικογένεια Farnese. Η πρόσοψη διαθέτει εξέχοντα αναγεννησιακά χαρακτηριστικά, όπως τριγωνικά αετώματα πάνω από τα παράθυρα, μια συμμετρική πρόσοψη και ένα ισορροπημένο σχήμα.
Palazzo Te – Ύστερη Αναγέννηση
Το Palazzo Te, επίσης Palazzo del Te, είναι ένα καλό παράδειγμα αρχιτεκτονικής της Ύστερης Αναγέννησης ή του Μανιερισμού. Ο Giulio Romano σχεδίασε αυτό το palazzo για τον Frederico II Gonzaga ως μέρος αναψυχής.
Το Palazzo Te είναι ασύμμετρο, χαρακτηριστικό χαρακτηριστικό της αρχιτεκτονικής της Ύστερης Αναγέννησης. Οι πιο χαρακτηριστικές διακοσμήσεις του Palazzo Te είναι οι περίτεχνες τοιχογραφίες σε στυλ μανιερισμού. Αυτές οι τοιχογραφίες διακοσμούσαν τα δωμάτια της δουκικής αυλής της οικογένειας Γκονζάγκα.
Αν σας αρέσει η σελίδα μας παρακαλούμε μοιραστείτε με τους φίλους σας & Facebook
