Architektura wernakularna obejmuje konstrukcje opracowane przez grupy lokalne i tubylcze przy użyciu rodzimych produktów i technik budowlanych. Architekturę wernakularną trudno zdefiniować, ponieważ jest zmienna na całym świecie.
Eksperci twierdzą, że architektura wernakularna stanowi 95% budowli na całym świecie. Budynki te powstają metodą prób i błędów, co skutkuje udoskonalaniem technik przez wiele lat.
Architektura wernakularna jest wydajna i dobrze dostosowana do środowiska, co czyni ją jedną z najtrwalszych konstrukcji na przestrzeni czasu.
Czym jest architektura wernakularna?
Język wernakularny oznacza rdzenny lub lokalny, ale nie zawsze była to akceptowana koncepcja architektoniczna. Miejscowi praktykują ten typ architektury od czasów starożytnych, ale uczeni nie używali określenia „architektura wernakularna”. Wyrażenie to zostało po raz pierwszy użyte przez Sir George'a Gilberta Scotta w 1857 roku jako szydercze określenie budynków w stylu innym niż neogotycki.
Następnie architekt Bernard Rudofsky użył tego terminu w 1964 roku na wystawie w MoMA i w książce zatytułowanej Architektura bez architektów. Prace te przedstawiały budynki z całego świata i spopularyzowały ideę i określenie „architektura wernakularna”. Inne określenia tego pomysłu to „architektura ludowa” i „architektura tradycyjna”.
Architektura rodzima jest obecnie przedmiotem odrębnego kierunku studiów. Architekci i historycy cenią sposób, w jaki architektura wernakularna odzwierciedla wartości, kulturę i osiągnięcia określonych grup.
Architektura wernakularna inspiruje także współczesnych architektów do tworzenia bardziej zrównoważonych konstrukcji, które mogą opierać się na lokalnej tradycji.
Charakterystyka architektury wernakularnej
Eksperci definiują architekturę wernakularną w oparciu o cechy organiczne dla określonego środowiska.
Lokalni rzemieślnicy i budowniczowie tworzą architekturę wernakularną, a nie profesjonalni architekci. Ci rzemieślnicy korzystają z lokalnych zasobów. Zasoby te w naturalny sposób przystosowują się do środowiska. Budynki wernakularne nie mają czystego stylu architektonicznego, ale są mieszanką stylów. Konstruktorzy tworzą konstrukcje wernakularne w odpowiedzi na konkretną potrzebę i cel. Architektura wernakularna może mieć pewne znaczenie kulturowe i służy jako symbol tożsamości i historii. Architektura wernakularna będzie miała mniejszy wpływ na otaczające środowisko, ponieważ budowniczowie korzystają z lokalnych materiałów, których nie muszą pozyskiwać z dużej odległości.
Nowoczesny wpływ architektury wernakularnej
Badanie stylu ludowego wywarło znaczący wpływ na współczesnych architektów.
Zainteresowanie lokalnymi technikami budowlanymi okazali architekci i projektanci ruchu Arts and Crafts, który zainspirował inne grupy, takie jak szkoła Prairie. Architekci, w tym Frank Lloyd Wright, chcieli stworzyć architekturę bardziej pasującą do krajobrazu Stanów Zjednoczonych, a nie do typowych stylów europejskich.
Inspirując się architekturą ludową, współcześni architekci poszukiwali materiałów bardziej odpowiednich dla środowiska naturalnego. Technika ta zapewniła dodatkową korzyść w postaci uczynienia konstrukcji bardziej zrównoważoną.
Architektura wernakularna wywarła również wpływ na współczesnych architektów pod względem wzorniczym. Chcieli stworzyć budynki, które odzwierciedlałyby miejscowości. Idee te dały początek praktykom regionalizmu i kontekstualizmu, które są dziś bardziej powszechne.
Czynniki wpływające na architekturę wernakularną
Na sposób, w jaki ludzie budują swoje mieszkania i budynki miejskie, wpływa wiele różnorodnych czynników.
Klimat – Klimat jest jednym z najważniejszych czynników wpływających na rozwój architektury w danym regionie. Na przykład, jeśli jest gorąco, budynki będą wyposażone w otwory, które wpuszczą bryzę i zapewnią chłód we wnętrzu. Budynki w zimnym otoczeniu ograniczają otwory na zewnątrz, aby zapobiec ucieczce ciepłego powietrza. Dostępność materiałów – w niektórych regionach geograficznych dostępne są różne materiały, których lokalni rzemieślnicy używają do budowy. Na obszarach obfitujących w glinę będą budowane chaty i domy w stylu cegły. Podobnie jest w regionach z dużymi zasobami drewna, trawertynu i marmuru. Technologia – poziom rozwoju technologicznego w regionie wpływa na rodzaj i wielkość architektury. To właśnie po wynalezieniu betonu Rzymianie zbudowali ogromne konstrukcje, które przetrwały do dziś. Religia – praktyki i rodzaj religii na obszarach wpływają na rodzaj i lokalizację budynków. W Indiach rzemieślnicy budowali świątynie w pobliżu wody, ponieważ ludzie musieli się umyć przed wejściem. Kultura – Kultura każdego kraju rozwija się w unikalny sposób, co wpływa na rodzaj tworzonych budynków. W Japonii przesuwne drzwi kratowe były niezbędne w projektowaniu domów ze względu na klimat. Mimo to odegrały kluczową rolę w japońskiej ceremonii parzenia herbaty, która obejmuje delikatne otwieranie tych cienkich jak papier drzwi. Dostęp do świata zewnętrznego – stopień dostępu grupy do świata zewnętrznego wpływa na stosowane przez nią techniki budowania. Kiedy geografia chroni grupy przed światem zewnętrznym, wykorzystują one lokalne praktyki architektoniczne. Jednak ich techniki zmieniają się, gdy grupy mogą wymieniać się pomysłami i produktami z innymi. Teren – rodzaj terenu wpływa na projekty budynków. Teren górski wytworzy inny rodzaj rodzimej architektury niż teren pustynny. Mobilność – grupy ludzi, które się przemieszczają, tworzą konstrukcje, które mogą wraz z nimi przenosić, jak tipi rdzennych mieszkańców Ameryki Północnej czy jurty Kazachów w Azji Środkowej. Grupy zajmujące się rolnictwem budują trwałe struktury.
Architektura wernakularna według typu regionu
Architektura wernakularna będzie wyglądać inaczej w zależności od regionu i przeznaczenia budynku.
Regiony wiejskie – budynki w stylu wiejskim odzwierciedlają bardziej tradycyjny i rustykalny styl życia. Należą do nich stodoły, szopy, chaty i domy wiejskie. Są to konstrukcje rustykalne ze względu na brak możliwości pozyskania materiałów innych niż te, które można znaleźć w małym kontekście lokalnym. Regiony miejskie – regiony miejskie charakteryzują się jednymi z najbardziej wyrafinowanych projektów w języku narodowym. W tych regionach następuje większa wymiana pomysłów i materiałów. Należą do nich budynki przydatne w szerszym kontekście społecznym, takie jak szkoły, kościoły, mieszkania i budynki miejskie. Regiony przybrzeżne – rzemieślnicy budują przybrzeżną architekturę ludową, aby wytrzymać trudne warunki pogodowe na wybrzeżu, takie jak burze i powodzie. Przybrzeżna architektura ludowa obejmuje latarnie morskie, wioski rybackie i doki. Regiony pustynne – budowniczowie tworzą pustynną architekturę, która wytrzyma upał, kurz i wiatr panujący w regionach pustynnych. Konstrukcje pustynne obejmują domy z cegły, jurty, namioty i domy z belkami ziemnymi. Regiony górskie – podobnie jak w stylu wiejskim, rzemieślnicy tworzą ludową architekturę górską w odległych środowiskach, gdzie mogą nie znaleźć obfitych materiałów. Co więcej, muszą budować te konstrukcje, aby wytrzymać surowy klimat. Przykłady ludowej architektury górskiej obejmują chaty, stodoły i chaty.
Znaczące przykłady architektury wernakularnej
Niektóre ludowe konstrukcje architektoniczne mają niesamowitą trwałość i służą jako przypomnienie grupy ludzi i ich historii.
Wielki Mur Chiński
Historycy architektury uważają Wielki Mur Chiński za przykład architektury ludowej. Lokalni rzemieślnicy zbudowali ścianę na konkretne potrzeby, korzystając z lokalnych materiałów. Konstrukcja odzwierciedla lokalne techniki budowlane opracowane w Chinach i stanowi ważny symbol kulturowy.
Mieszkania przodków w Puebloan
Lud Pueblo budował miasta i wsie w południowo-zachodnich Stanach Zjednoczonych. Wykonali te konstrukcje z błota adobe, piaskowca i innych lokalnych materiałów. Budynki Pueblo obejmują kompleksy mieszkalne wbudowane w ściany klifów, wielkie domy, domy wykopane w ziemi i jacal.
Havelisa
Haveli to dwór, rezydencja lub kamienica w Indiach. Domy te były popularne w czasach Imperium Mogołów. Do ich budowy rzemieślnicy wykorzystują lokalne materiały, takie jak piaskowiec, marmur, drewno, gips i granit. Wykorzystują także tradycyjne techniki zdobnicze, w tym freski z tradycyjnymi wizerunkami hinduskimi, lokalnymi zwierzętami i wizerunkami z kolonizacji brytyjskiej. Konstruktorzy zaprojektowali te konstrukcje, aby umożliwić wentylację wszystkich części domu, dostosowując się do ciepłego klimatu.
Jeśli podoba Ci się nasza strona, udostępnij ją swoim znajomym & Facebook
